پایگاه خبری آوای رودکوف: سردار محمدعلی جعفری، فرمانده پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در گفتوگو با برنامهی تلویزیونی «ماجرای جنگ» با مروری بر سالهای بحران سوریه و نقش محور مقاومت، به تحلیل تغییر راهبردهای دمشق پس از پایان جنگ داعش پرداخت.
جعفری در ابتدای سخنانش گفت:
«آنچه ما از مقاومت میگوییم، صرفاً توان نظامی نیست؛ مقاومت یعنی اراده، باور، و ایمان به ادامه مسیر حق در برابر قدرتهای جهانی. در لبنان، مقاومت به صورت مردمی و درونی شکل گرفته و بر پایهی اعتقاد عمومی استوار است. اما در سوریه، چون رهبری مقاومت مبتنی بر تصمیمات دولتی بود، تحولات سیاسی اثر مستقیم بر آن گذاشت.»
او در توضیح تفاوت وضعیت لبنان و سوریه افزود:
«در لبنان، حزبالله سالها پس از فشارهای سنگین اسرائیل هنوز هفتاد درصد توان خود را حفظ کرده و با همان قدرت میتواند طرحهای دشمن را خنثی کند، اما در سوریه، بعد از پایان بحران داعش، ساختار ارتش و دولت دچار تغییراتی شد که عملاً محور مقاومت را در موضع انفعال قرار داد.»
سردار جعفری در بخش اصلی گفتوگو با اشاره به دوران فرماندهی شهید حاج قاسم سلیمانی در جبهه سوریه گفت:
«در دورهی داعش، مدیریت میدانی با حاج قاسم بود؛ تصمیمات دقیق، هماهنگی کامل با نیروهای مقاومت، و پشتیبانی مردمی در سراسر مناطق غرب و جنوب سوریه برقرار بود. اما بعد از فروکش بحران، تغییر در نگاه و ارادهی بشار اسد شروع شد. هدف دیگر مقاومت خالص نبود؛ نگاه به مصالح داخلی، مناسبات بینالمللی و فشارهای اقتصادی، ذهن رئیسجمهور سوریه را تغییر داد.»
او ادامه داد:
«بشار اسد بهتدریج به این سمت رفت که تنها ثبات کشور را حفظ کند، نه جریان مقاومت را. در حالی که هشدار داده بودیم اگر محور مقاومت تضعیف شود، خطر بازگشت گروههای تروریستی وجود دارد. در سالهای اخیر تصمیمی اتخاذ شد که حتی دوستان نزدیک سوریه هم از آن شگفتزده شدند؛ تصمیم برای جذب بیش از بیست هزار نفر از نیروهای معارض و ادغام آنان در ارتش. این کار حدود چهار تا پنج سال بعد از توافق صلح صورت گرفت و طبیعتاً ساختار ارتش و فضای اعتماد داخلی را آسیبپذیر کرد.»
سردار جعفری افزود:
«ما همان زمان پیشبینی میکردیم این وضعیت به ضعف اراده در محور دمشق منجر خواهد شد. ارادهی شخص بشار برای ادامه مسیر مقاومت دیگر مثل گذشته نبود. او نگران فشارهای اقتصادی و تحریمها بود و به نوعی حالت تدافعی گرفت. در این شرایط حتی رایزنیها و دیدارهایی که با حضور سید حسن نصرالله و سردار سلامی برای تقویت اعتماد سیاسی انجام شد، نتیجهای نداد. بشار اسد شنید، اما تصمیمی برای بازگشت به مسیر مقاومت نگرفت.»
او در مورد نقطهی بحرانی افزود:
«به صراحت باید گفت، تغییر اراده در شخص بشار اسد به حدی رسید که حتی حاج قاسم سلیمانی، با تمام نفوذ معنوی و جایگاه استراتژیک خود، قادر به تغییر آن نبود. حاج قاسم همیشه میگفت پیروزی در سوریه محصول ایمان مردم و تصمیم رهبر آن کشور است، اما زمانی که آن اراده دگرگون شود، هیچ فرماندهای هرچند مؤمن و دلسوز، نمیتواند مسیر را تنها با قدرت نظامی تغییر دهد.»
سردار جعفری سپس به یکی از نمونههای تاریخی از دوران داعش اشاره کرد و گفت:
«در آغاز تهدید داعش، من در جلساتی حضور داشتم که بشار اسد نسبت به مسلح شدن مردم تردید جدی داشت. معتقد بود این کار باعث هرجومرج میشود. اما وقتی نیروهای داعش تا نزدیکی کاخها رسیدند، ناچار شد با پیشنهاد حاج قاسم موافقت کند. همان تصمیم، نقطه عطف جنگ بود؛ از لحظهای که مردم مسلح شدند، خط مقاومت تقویت شد و گروههای داعشی عقب نشستند. این مثال نشان میدهد چقدر اراده در رأس قدرت، تعیینکننده است.»
وی تأکید کرد:
«حاج قاسم نه فقط یک فرمانده نظامی بلکه محور روانی اتحاد مقاومت بود. او در سختترین شرایط سوریه میدان نبرد را مدیریت میکرد و با وجود فشارها، توانست ثبات را به ساختار سوریه بازگرداند. اما بعد از فروکش بحران و تغییر رویکرد دمشق، آن سرمایه عظیم مردمی و ارادهی سیاسی دیگر همراستا نبود.»
در پایان گفتوگو سردار جعفری خاطرنشان کرد:
«جبهه مقاومت هنوز موجود است و در لبنان و فلسطین فعالتر از هر زمان دیگری عمل میکند، ولی در سوریه مشکل در اراده سیاسی است. اگر این اراده دوباره بازسازی شود و تصمیمات به محور مقاومت بازگردند، دمشق بار دیگر نقش تاریخی خود را در منطقه ایفا خواهد کرد.»
🖋 تنظیم و ویرایش نهایی:فتاح بدری
📺 منبع: برنامه تلویزیونی «ماجرای جنگ»
📍 تحلیل روز آوای رودکوف